Padaczka (epilepsja): objawy, przyczyny, podział i leczenie

Padaczka ( inaczej epilepsja, historyczna nazwa kaduk ) jest schorzeniem, które cechuje wiele różnych i często powiązanych ze sobą przyczyn. Nie w każdym przypadku możliwych jednoznacznie do określenia. Schorzenie to polega na występowaniu tzw. napadów padaczkowych.

Wystąpienie napadu padaczkowego świadczy o pojawieniu się chwilowych zaburzeń w pracy ludzkiego mózgu. Są to silne, gwałtowne, nagłe oraz samorzutne wyładowania w komórkach nerwowych powstające na tle bioelektrycznym.

Objawy padaczki

  • drgawki,
  • szczękościsk,
  • wygięcie ciała w łuk,
  • naprężenie ciała,
  • niekontrolowane oddanie moczu,
  • ślinotok,
  • utrata przytomności,
  • drżenie w kąciku ust,
  • drżenie kciuka,
  • mrowienie na ciele,
  • utrata świadomości.

Podział

Padaczka to powszechne schorzenie, choruje na nią aż 400 tysięcy osób w Polsce (około 1%).

Rodzaje napadów padaczkowych według Gestaut’a:

  1. padaczki uogólnione:
  • uogólnione pierwotnie,
  • uogólnione wtórnie,
  • uogólnione nieokreślone.
  1. Padaczki częściowe,
  2. Padaczki nieklasyfikowane.

Padaczki uogólnione

  1. napady małe ( petit mal ) – ich występowanie obserwuje się zazwyczaj u dzieci, cechą charakterystyczną są krótkie zaburzenia świadomości, bez utraty przytomności, dziecko sprawia wrażenie jakby na chwile się zagapiło po czym wraca do przerwanej czynności,
  2. napady miokloniczne – nie występuje utrata przytomności, dochodzi do kilku zrywań w niektórych grupach mięśniowych,
  3. napady atoniczne – osoba chora nagle upada, jakby ugięły się pod nią kolana i traci przytomność na kilka minut,
  4. napady toniczno-kloniczne (grand mal) – osoba chora nagle upada na ziemię, dochodzi do utraty przytomności, wyprężenia kończyn oraz tułowia, czasami następuje przygryzienie języka, ślinotok, pojawia się zsinienie w wyniku bezdechu, zaburzenie funkcji zwieraczy ( faza toniczna) – te wszystkie objawy trwają przez zaledwie kilka sekund po czym rozpoczyna się mechaniczne zrywanie – drgawki kończyn oraz tułowia. Utrzymują się one do 5 minut ( faza kloniczna ). Napad może opierać się również tylko na jednej z tych dwóch faz ( toniczna lub kloniczna ).

Padaczki częściowe

  1. napady częściowe proste,
  2. napady częściowe złożone – psychosensoryczne, psychomotoryczne, emocjonalne i intelektualne, trzewno- wegetatywne,

Padaczki wynikające z wieku

  1. zespół Westa,
  2. zespół Ohtahary,
  3. zespół Lennoxa-Gastauta,
  4. padaczka Rolanda,
  5. zespół Friedmana – piknolepsja
  6. zespół Landaua-Kleffnera.

Napady padaczkowe ogniskowe, objawowe

  1. padaczka skroniowa,
  2. padaczka czołowa,
  3. padaczka potyliczna,
  4. padaczka ciemieniowa,
  5. padaczka Kożewnikowa,
  6. padaczki mieszane, np. potyliczno- czołowa.

Padaczki o konkretnej przyczynie

  1. padaczka poudarowa,
  2. padaczka w guzach mózgu,
  3. padaczka alkoholowa,
  4. padaczka polekowa,
  5. padaczka kraniotomii,
  6. padaczka poinfekcyjna,
  7. padaczka odruchowa ( wywoływana przez powtarzalne bodźce świetlne lub akustyczne ).

Przyczyny stanów padaczkowych

Z cała pewnością padaczka nie jest schorzeniem dziedzicznym. Możliwe jest natomiast odziedziczenie niskiego progu pobudliwości komórek nerwowych w mózgu. Niestety, pomimo licznych badań i starań naukowców, nadal w większości przypadków napadów padaczkowych niemożliwe jest ustalenie określonej przyczyny zachorowania.

Czynniki wywołujące

Czynnikami predysponującymi do pojawienia się napadów padaczkowych są:

  • przejście operacji na otwartym mózgu, w wyniku nowotworu, wylewu krwi do mózgu, tętniaka,
  • urazy mózgu,
  • padaczka odruchowa – wyzwalają ją różnego rodzaju bodźce zewnętrzne,
  • zmiany aktywności falowej mózgu – stan padaczkowy może wystąpić w momencie przejścia ze snu do czuwania i na odwrót,
  • zmiany hormonalne – epilepsje mogą spowodować zmiany hormonalne w trakcie menstruacji, kobiety są bardziej narażone na atak padaczkowy w końcowej fazie cyklu, także zmiany pojawiające się w wyniku dojrzewania mogą wywołać padaczkę,
  • stany gorączkowe,
  • zmęczenie,
  • brak snu,
  • zmiany emocjonalne,
  • biochemiczne: obniżenie progu pobudliwości neuronów wywołany np. poprzez zaburzenia elektrolitowe, zaburzenie równowagi między neuroprzekaźnikami hamującymi i pobudzającymi, zaburzenia w pracy pompy sodowo- potasowej, pojawiające się w wyniku niedoboru energii,
  • fizjologiczne stany organizmu ( zmniejszona zawartość CO2 we krwi, niedotlenienie, hiperwentylacja, niewydolność adrenergiczna, niedocukrzenie, zbyt wysoki poziom progesteronu, zaburzenia wodno- elektrolitowe.

Leczenie padaczki

  • postawienie pewnej diagnozy – wykluczenie innych stanów chorobowych, których usunięcie mogłoby wyeliminować przyczynę powstawania drgawek,
  • jeśli jest to możliwe przyjmowanie jednego leku kontrolującego napady padaczkowe, stosowanie większej ilości leków jedynie w sytuacji gdy monoterapia nie przynosi oczekiwanych efektów,
  • rozpoczynanie leczenie – leki wprowadzane powoli w celu ustalenia odpowiedniej dawki,
  • odstawianie leków –opiera się na stopniowym zmniejszaniu dawki,
  • zmiany leków- stopniowo, jeden powoli odstawiamy wprowadzając nowy,
  • leczenie jest długotrwałe,
  • odpowiednie dobieranie leków do konkretnych napadów,
  • w niektórych przypadkach kontrolowanie poziomu leku w surowicy krwi,
  • stosowanie odpowiednio dużej, właściwie dobranej dawki leku.

Pierwsza pomoc w napadzie padaczkowym

  • pozycja boczna ustalona – jeśli jest to możliwe układamy chorego na boku, aby się nie zakrztusił, jeśli nie pozostawiamy na plecach,
  • nie wolno wkładać niczego pod głowę ( poduszki, kurtki, koca itp. ) – może to spowodować zapadnięcie się języka i utrudnienie oddychania,
  • nie wolno podawać nic do picia,
  • ochrona głównie głowy i kręgosłupa przed okaleczeniem o pobliskie przedmioty – podtrzymanie obiema rękami na boku, nie podnosząc głowy,
  • drgawek nie powstrzymujemy na siłę,
  • rozpinamy pasek, kołnierz koszuli w celu ułatwienia oddychania,
  • nie wkładamy szczególnie nic twardego pomiędzy zęby i nie otwieramy na siłę zaciśniętych szczęk,
  • zachowujemy spokój,
  • pogotowie wzywamy dopiero jeśli drgawki nie ustępują po około 2-3 minutach,

Po zakończonym ataku osoba chora może mieć problemy mówieniem, logicznym kontaktem, kojarzeniem faktów a nawet chodzeniem. Spokojnie tłumaczymy co się stało i pomagamy usiąść lub dojść do łóżka. Pozwalamy odpocząć. Upewniamy się czy w trakcie ataku nie doszło do mimowolnego oddania moczu lub kału i ewentualnie pomagamy choremu.

Najlepiej jeśli po ustaniu ataku chory położy się spać na 1-2 godziny, gdyż napad stanowi duży wysiłek fizyczny i umysłowy dla organizmu.

Zalecane jest wezwanie pogotowia po każdorazowym napadzie lub bezzwłoczne skontaktowanie się z lekarzem prowadzącym.

W przypadku napadu przebiegającego bez utraty przytomności należy osobę chorą asekurować aby nie zrobiła sobie krzywdy. Ma ona zachwiane procesy poznawcze, więc próby nawiązywania z nią kontaktu słownego są bezcelowe.

Zwykle po ataku ma ona świadomość tego co się stało, a funkcje myślenia powracają. Jest ona równie wyczerpana co osoba po ataku dużym dlatego należy umożliwić odpoczynek.

Ciekawostki

  • dzień zakochanych- 14 lutego jest jednocześnie Dniem Chorego na Padaczkę, zaś patronem osób chorych na tę przypadłość jest św. Walenty,
  • Epileptologia to dziedzina neurologii poświęcona leczeniu i badaniu padaczek.
Może ci się spodobać również
Zostaw odpowiedź

Twoj adres e-mail nie bedzie opublikowany.