Gronkowiec – objawy i leczenie zakażenia

Gronkowiec to bakteria, która występuje powszechnie. Przy obniżonej odporności wywołuje ciężkie zakażenia, np. skóry.

Czym jest gronkowiec?

Gronkowiec jest Gram-dodatnią, beztlenową bakterią, która występuje powszechnie w środowisku. Ma kulisty kształt i łączy się w skupiska przypominające grona – skąd pochodzi nazwa drobnoustroju. Znane są 32 gatunki tego patogenu. Niektóre z nich należą do fizjologicznej flory bakteryjnej człowieka. Najbardziej chorobotwórczy jest gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus), który odpowiada za ciężkie zakażenia skóry, przewodu pokarmowego, układu oddechowego, dróg moczowych. Jest także jednym z czynników mogących wywołać sepsę.

Szacuje się, że nawet 50% populacji może być bezobjawowym nosicielem gronkowca. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z obecności bakterii. Patogen kolonizuje przede wszystkim skórę oraz błonę śluzową nosa i gardła. W momencie obniżenia odporności dochodzi do infekcji i pojawienia się dolegliwości. Szczególnie narażone na zakażenie są małe dzieci, osoby starsze, chorzy hospitalizowani, personel medyczny oraz kobiety w ciąży.

Czy gronkowcem można się zarazić?

Do zakażenia gronkowcem może dojść z człowieka na człowieka. Najczęściej bakteria przenosi się drogą kropelkową, np. podczas kichnięcia. Może się to stać także przez bezpośredni kontakt z przedmiotem codziennego użytku, na którym znajduje się gronkowiec. Szczególnie groźne są infekcje, do których doszło przez rany oraz cewnik naczyniowy lub moczowy u osób przebywających w szpitalu. Warto pamiętać, że do przeniesienia gronkowca może dojść, nawet gdy u nosiciela nie występują żadne objawy chorobowe.

Jak rozpoznać zakażenie gronkowcem?

W przypadku podejrzenia zakażenia gronkowcem należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu. Diagnozę stawia się na podstawie występujących objawów klinicznych oraz badania mikrobiologicznego. W tym celu pobiera się wymaz, np. z gardła lub zmienionej chorobowo skóry. Bakterie hoduje się na specjalnym podłożu. Umożliwia to również sprawdzenie ich wrażliwości na poszczególne typy antybiotyków, co jest szczególnie ważne przy doborze odpowiedniego leku przy ciężkich zakażeniach.

Objawy zakażenia gronkowcem złocistym

Gronkowiec złocisty może wywołać szereg dolegliwości ze strony poszczególnych układów lub całego organizmu. Jedne z najczęstszych zakażeń dotyczą skóry. Bakteria odpowiada za wystąpienie miejscowych objawów w postaci ropnia, czyraków lub jęczmienia. Na twarzy mogą pojawić się liczne krosty wypełnione treścią ropną. Infekcja gronkowcem złocistym na skórze może przyjąć również postać zapalenia mieszków włosowych, gruczołów potowych, liszajca oraz martwicze zapalenie powięzi. Ostatnie schorzenie jest szczególnie niebezpieczne, ponieważ postępuje szybko, gwałtownie i powoduje szereg komplikacji.

Równie często zdarzają się infekcje górnych dróg oddechowych wywołanych przez gronkowca złocistego. Dzieje się tak z powodu częstej kolonizacji przez ten patogen noso-gardła, zwłaszcza u dzieci. Przyjmuje on postać przewlekłego ropnego kataru, zapalenia zatok przynosowych, gardła i ucha środkowego. Bakteria jest również przyczyną powstawania ropnia okołomigdałkowego. Natomiast najgroźniejszą postacią ogólnoustrojowego zakażenia gronkowcem jest sepsa (posocznica) – zaburzenie funkcjonowania wielu narządów w odpowiedzi na ciężkie zakażenie. Jest to stan zagrożenia życia.

Leczenie zakażenia gronkowcem

W przypadku wystąpienia objawów zakażenia gronkowcem i potwierdzenia go w badaniu mikrobiologicznym konieczne jest włączenie odpowiedniego leczenia. Terapia polega na zastosowaniu antybiotykoterapii lekiem z grupy, na który patogen wykazał największą wrażliwość. Zwykle jest ona długa. Ważnym problemem jest istnienie szczepów gronkowca, które są odporne na większość znanych antybiotyków. Należy pamiętać, że stwierdzenie bezobjawowego nosicielstwa gronkowca nie wymaga podania leku.