Witaminowy eliksir młodości. Jakie właściwości ma prowitamina A?

Witaminy odgrywają niezwykle istotną rolę we wspieraniu prawidłowej pracy organizmu. Wspomagają regulację licznych procesów zachodzących w ciele. Wpływają na funkcjonowanie układu odpornościowego czy regenerację komórek w tkankach. Dlatego tak ważne jest, aby zadbać o dostarczenie ich sobie w odpowiednich ilościach. Jedną z takich substancji jest prowitamina A. Zobacz, czym się charakteryzuje i gdzie można ją odnaleźć?

Prowitamina A to inaczej β-karoten. Czym tak naprawdę jest ta substancja? Aby zrozumieć jej rolę, warto rozpocząć od wyjaśnienia samego pojęcia „prowitamina”. Mówiąc najprościej, prowitaminą nazywamy substancję, która w wyniku reakcji chemicznych przekształca się w organizmie w witaminę. W przypadku β-karotenu proces ten zachodzi w ludzkiej wątrobie, a w jego wyniku ten związek chemiczny przekształca się do postaci retinolu – witaminy A.

β-karoten – najważniejsze źródła

β-karoten to jeden z karotenoidów. Jest najaktywniejszym, a zarazem najbezpieczniejszym związkiem z tej grupy. To substancja pochodzenia roślinnego, którą znaleźć można przede wszystkim w warzywach. Główne źródła prowitaminy A to:

• marchew,
• szpinak,
• czerwona papryka,
• sałata,
• dynia,
• bataty,
• morele,
• brzoskwinie,
• śliwki,
• wiśnie.

To właśnie karoten jest odpowiedzialny za pomarańczową barwę warzyw.

Warto przy tym pamiętać, że sama witamina A może być dostarczana do organizmu również pod „właściwą” postacią samego retinolu. Jego źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego, m.in. mleko, sery, jaja, wątroba wieprzowa czy ryby.

Jak działa β-karoten?

β-karoten ulega w wątrobie przemianie do postaci retinolu, a więc witaminy A. Sama witamina A zaś, w postaci retinalu, jest zaangażowana we wsparcie prawidłowego funkcjonowania narządu wzroku[1].

Warto również wiedzieć, że witamina A w postaci kwasu retinowego wspiera prawidłowy przebieg procesu różnicowania komórek organizmu i ich regeneracji w tkankach[2]. Dlatego warto zatroszczyć się o jej właściwą podaż. Właśnie z uwagi na tę cechę witamina A często jest określana jako „eliksir młodości” i można ją znaleźć (w postaci β-karotenu) również w formułach wielu kosmetyków o działaniu anti-aging.

Zalecana przez EFSA ilość witaminy A to:

• 650 μg/dobę dla kobiet dorosłych (700 μg w ciąży i 130 μg w okresie laktacji),
• 750 μg/ dobę dla dorosłych mężczyzn.

Jeśli zależy Ci na utrzymaniu jej prawidłowej podaży, zadbaj przede wszystkim o zróżnicowaną i zdrowo zbilansowaną dietę. Możliwa jest również suplementacja witaminy A w postaci β-karotenu, najczęściej występującego w towarzystwie witaminy E.

[1] https://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/2017_09_DRVs_summary_report.pdf s. 59.

[2] Tamże.