Witaminowy eliksir młodości. Jakie właściwości ma prowitamina A?

Witaminy odgrywają niezwykle istotną rolę we wspieraniu prawidłowej pracy organizmu. Wspomagają regulację licznych procesów zachodzących w ciele. Wpływają na funkcjonowanie układu odpornościowego czy regenerację komórek w tkankach. Dlatego tak ważne jest, aby zadbać o dostarczenie ich sobie w odpowiednich ilościach. Jedną z takich substancji jest prowitamina A. Zobacz, czym się charakteryzuje i gdzie można ją odnaleźć?
Prowitamina A to inaczej β-karoten. Czym tak naprawdę jest ta substancja? Aby zrozumieć jej rolę, warto rozpocząć od wyjaśnienia samego pojęcia „prowitamina”. Mówiąc najprościej, prowitaminą nazywamy substancję, która w wyniku reakcji chemicznych przekształca się w organizmie w witaminę. W przypadku β-karotenu proces ten zachodzi w ludzkiej wątrobie, a w jego wyniku ten związek chemiczny przekształca się do postaci retinolu – witaminy A.
β-karoten – najważniejsze źródła
β-karoten to jeden z karotenoidów. Jest najaktywniejszym, a zarazem najbezpieczniejszym związkiem z tej grupy. To substancja pochodzenia roślinnego, którą znaleźć można przede wszystkim w warzywach. Główne źródła prowitaminy A to:
- marchew,
- szpinak,
- czerwona papryka,
- sałata,
- dynia,
- bataty,
- morele,
- brzoskwinie,
- śliwki,
- wiśnie.
To właśnie karoten jest odpowiedzialny za pomarańczową barwę warzyw.
Warto przy tym pamiętać, że sama witamina A może być dostarczana do organizmu również pod „właściwą” postacią samego retinolu. Jego źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego, m.in. mleko, sery, jaja, wątroba wieprzowa czy ryby.
Jak działa β-karoten?
β-karoten ulega w wątrobie przemianie do postaci retinolu, a więc witaminy A. Sama witamina A zaś, w postaci retinalu, jest zaangażowana we wsparcie prawidłowego funkcjonowania narządu wzroku[1].
Warto również wiedzieć, że witamina A w postaci kwasu retinowego wspiera prawidłowy przebieg procesu różnicowania komórek organizmu i ich regeneracji w tkankach[2]. Dlatego warto zatroszczyć się o jej właściwą podaż. Właśnie z uwagi na tę cechę witamina A często jest określana jako „eliksir młodości” i można ją znaleźć (w postaci β-karotenu) również w formułach wielu kosmetyków o działaniu anti-aging.
Zalecana przez EFSA ilość witaminy A to:
- 650 μg/dobę dla kobiet dorosłych (700 μg w ciąży i 130 μg w okresie laktacji),
- 750 μg/ dobę dla dorosłych mężczyzn.
Jeśli zależy Ci na utrzymaniu jej prawidłowej podaży, zadbaj przede wszystkim o zróżnicowaną i zdrowo zbilansowaną dietę. Możliwa jest również suplementacja witaminy A w postaci β-karotenu, najczęściej występującego w towarzystwie witaminy E.
[1] https://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/2017_09_DRVs_summary_report.pdf s. 59.
[2] Tamże.