Dysplazja stawu biodrowego: objawy, przyczyny i leczenie
Wikipedia
Dysplazja stawu biodrowego jest jednym z najpowszechniej stwierdzanych schorzeń o charakterze wrodzonym pojawiającym się u ludzi należących do rasy białej. Statystyki wskazują, że występuje ona u około 5-6% wszystkich dzieci. Właśnie ze względu na ryzyko jej pojawienia się maluchy krótko po narodzinach kierowane są przez pediatrów na badanie USG panewek stawów biodrowych.
Początkowo anomalie są niewielkie, więc właściwie poinformowani rodzice mogą przeciwdziałać następstwom podczas codziennej opieki nad dzieckiem.
Dysplazja może dotknąć tylko jednego bądź obu stawów biodrowych. Jej początki maja miejsce już w trakcie życia płodowego, często ulegają nasileniu w czasie porodu. Schorzenie polega na nieprawidłowej budowie panewki stawu biodrowego, w przeważającej ilości przypadków jest ona za mała oraz za płytka i nie jest w stanie utrzymać głowy kości biodrowej, która przemieszcza się poza staw czego konsekwencją może być zwichnięcie stawu biodrowego.
Schorzenie to znacznie częściej notowane jest pośród dziewczynek niżeli chłopców.
Przyczyny
Najczęściej nie ma możliwości ustalenia konkretnej przyczyny wystąpienia schorzenia. Są za to elementy, które można uznać za czynniki sprzyjające dysplazji:
- Ułożenie dziecka w życiu okołoporodowym,
- Wpływ hormonu – relaksyny – który pojawia się w organizmie kobiety na krótko przed porodem,
- W czasie ciąży ułożenie dziecka w pozycji miednicowej,
- Ciąża mnoga – dzieci mają mniej miejsca w macicy,
- Czynniki genetyczne – występowanie w rodzinie,
- Prostowanie nóżek dziecka „na siłę” bezpośrednio po narodzinach.
Objawy dysplazji stawu biodrowego
- Krótsza kończyna (bądź obie),
- Kaczkowaty chód,
- Dziecko może utykać,
- Dziecko chodzi na palcach,
- Widoczność asymetrii w fałdach udowo-pośladkowych,
- Znacznie mniejsze odwodzenie w stawie biodrowym,
- Ustawienie nogi w rotacji zewnętrznej,
- Jeśli jedna z nóg jest zdrowa dziecko najczęściej podczas chodzenia ma ugięte w niej kolano.
Diagnostyka
Malutkie dzieci kierowane są do ortopedy na badanie USG stawu biodrowego. Specjalista ocenia panewkę stawu biodrowego oraz bliższy koniec kości udowej – na tej podstawie dokonuje dopasowania stawu do jednego z czterech obowiązujących typów klasyfikacji Grafa.
- Typ I – oznacza, że u małego człowieka stawy biodrowe rozwijają się prawidłowo,
- Typ II – badanie wykazuje fizjologiczną niedojrzałość stawów biodrowych (IIa oraz IIb), bądź dysplastyczność stawów biodrowych pozbawione decentracji głowy kości udowej w panewce stawowej (IIc),
- Typ III – badanie wskazuje na dysplastyczność stawów biodrowych połączoną z decentracją głowy kości udowej w panewce,
- Typ IV – badanie wykazuje zwichnięcie stawu biodrowego.
Leczenie dysplazji stawu biodrowego
W trosce o prawidłowy rozwój dziecka konieczne jest możliwie jak najszybsze jego wdrożenie. Dziecko powinno zostać przebadane przez ortopedę już w pierwszych dniach życia. Istnieje kilka metod wykorzystywanych w leczeniu.
- W niektórych przypadkach, szczególnie jeśli mamy do czynienia z wcześniakami stawy mogą wydawać się nie do końca wykształcone jednak jeszcze nie ma pewności czy dysplazja się rozwinie – w takiej sytuacji specjalista zaleca najczęściej układanie nóżek dziecka ”szeroko” w czasie leżenia – np. wkładając do śpioszek na pieluchę kilka sztuk złożonych pieluch tetrowych,
- Początkowo wykorzystuje się metody nieinwazyjne, które mają na celu utrzymanie dolnych kończyn malucha w pozycji płodowej, w tym celu stosowane są odpowiednio przygotowane uprzęże : poduszka Frejki, uprząż Pawlika lub szyna (rozwórka) Koszli,
- Jeśli przedstawione powyżej metody lecznicze nie przynoszą efektów zalecane jest zaprzestanie ich stosowania, gdyż dalsze ich wykorzystywanie może spowodować trwałe uszkodzenie stawu biodrowego,
- Ostateczną metodą z wyboru jest działanie chirurgiczne, w trakcie którego specjalista dokonuje korekcji dysplastycznej panewki stawu biodrowego.