Niedoczynność tarczycy: objawy, przyczyny i leczenie

Niedoczynność tarczycy to choroba wynikająca z niedoboru hormonów tarczycy. Występuje ona 5 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn.
Wśród osób dorosłych choruje na nią 5-7 % kobiet i 1% mężczyzn. Wraz z wiekiem znacznie wzrasta ryzyko jej wystąpienia.
Rodzaje i przyczyny
- niedoczynność tarczycy wrodzona – wywołana przez nieprawidłową budowę narządu,
- niedoczynność tarczycy wtórna – spowodowana nieprawidłowym działaniem przysadki mózgowej lub podwzgórza,
- niedoczynność tarczycy pierwotna – nieprawidłowości występują w tarczycy.
Objawy niedoczynności tarczycy
- stałe uczucie zimna – chorym marzną głównie dłonie i stopy, ubierają się „ na cebulkę” nawet latem,
- problemy z koncentracją,
- nadmierna senność,
- wieczne zmęczenie,
- apatyczność,
- uczucie osłabienia,
- silne stany depresyjne,
- zwolnienie rytmu serca,
- płytki i rzadki oddech,
- wzrost masy ciała – chory tyje nawet jeśli dieta pozostaje bez zmian, w wyniku spowolnienia przemiany materii spada apetyt jednak chory i tak przybiera na wadze,
- suchość skóry,
- łamliwość włosów i paznokci,
- chrypa, szorstki głos,
- menstruacja nieregularna, długa i obfita, z odczuwalnym silnym bólem,
- w przypadku mężczyzn spadek libido oraz problemy z potencją,
- problemy z zajściem w ciąże, jej nieprawidłowy przebieg i kłopoty z donoszeniem ciąży,
- osłabienie rozwoju umysłowego u dzieci,
- pozbawiona mimiki twarz – wyraźne rysy, sztywne mięśnie i stawy, surowy wyraz twarzy,
- obrzęk śluzowaty – dotyczy zaawansowanej fazy choroby, wywołuje zgrubienie rysów twarzy, obrzęk powiek, obrzęk dłoni,
- wole – powiększenie tarczycy, spowodowane brakiem jodu w diecie,
- upośledzenie rozwoju fizycznego i psychicznego – utrata chęci do aktywności, wysiłek fizyczny sprawia trudności, osłabienie pamięci.
Pojawianie się objawów przebiega zwykle dyskretnie i powoli. Na początku nie budzą one żadnych podejrzeń. Zdarza się także że są one mylone z innymi stanami organizmu np. z fizjologicznym starzeniem się.
Diagnostyka
W celu zdiagnozowania niedoczynności tarczycy wykonuje się następujące badania:
- TSH – badanie poziomu hormonu tyreotropowego we krwi,
- FT3 – badanie poziomu hormonu Trójjodotyroniny we krwi,
- FT4 – badanie poziomu hormonu tyroksyny we krwi,
- USG tarczycy
- EKG w celu ujawnienia zaburzeń rytmu serca,
- poziom przeciwciała anty- TPO,
Leczenie niedoczynności tarczycy
Leczenie schorzenia to proces długotrwały, zwykle dożywotni.
- uzupełnianie niedoboru hormonu farmakologicznie – przyjmowanie tabletek, początkowo w małych dawkach, następnie na podstawie badań dostosowywane do indywidualnych potrzeb,
- suplementacja diety jodem,
Ciekawostki
- badania kliniczne dowodzą, że osoby chorujące na niedoczynność tarczycy są znacznie bardziej narażone na chorobę wieńcową w porównaniu do osób zdrowych,
- w czasie przyjmowania hormonów tarczycy konieczne jest zwrócenie dużej uwagi na pory i rodzaj posiłków, dieta wegetariańska oraz niektóre leki, jak preparaty żelaza czy glinu powodują utrudnienia w wchłanianiu hormonu z przewodu pokarmowego.