Rak żołądka: objawy i leczenie

Rak żołądka z j. angielskiego gastric cancer, stomach cancer, z j. łacińskiego carcinoma ventriculi, jest to pierwotny nowotwór złośliwy występujący w żołądku, a pochodzi z nabłonka błony śluzowej tego narządu.
W Polsce każdego roku rejestrowanych jest około 5 tysięcy zachorowań na tej nowotwór.
Czynniki ryzyka:
- Żywienie oraz czynniki powiązane ze stylem życia
- Wysokie występowanie w diecie azotanów i azotynów (pokarmy wędzone, marynowane czy solone),
- Palenie tytoniu,
- Zbyt mała ilość dostarczanej witaminy C do organizmu (ubogie spożycie warzyw oraz owoców),
- Nawyki żywieniowe powiązane z etniczną przynależnością (Japończycy, Chińczycy, Chilijczycy, Kostarykanie, Islandczycy, mieszkańcy Wschodniej Europy).
- Czynniki genetyczne:
- U około 20% pacjentów z wykrytym nowotworem żołądka stwierdza się wyższe występowanie tego schorzenia w rodzinie. Fakt ten pozwala przypuszczać, że istnieje genetyczna predyspozycja.
- Neoplazja śródbłonkowa– stan przedrakowy.
Objawy raka żołądka:
- Objawy powiązane z anemią,
- Przewlekłe bóle brzucha o charakterze stałym, lokalizujące się w nadbrzuszu, nasilające się po spożyciu posiłku, natomiast niemal ustępujące na czczo, ich intensywność nie zmniejsza się po zastosowaniu leków zobojętniających sok żołądkowy,
- Smolisty stolec,
- Zanik łaknienia połączony z utratą wagi (występuje wzmożona niechęć do spożywania mięsa),
- Dysfagia,
- Nudności i wymioty,
- Występowanie poczucia sytości krótko po rozpoczęciu posiłku,
- Stany podgorączkowe,
- Może pojawiać się wyczuwalny guz w nadbrzuszu (objaw późny),
- Zespoły paraneoplastyczne,
- Powiększenie wątroby,
- Puchlina brzuszna,
- Objaw Troisiera (powiększenie węzła Virchowa).
Diagnostyka
Diagnozę może postawić jedynie lekarz patomorfolog po analizie wycinków nowotworowej tkanki. Pobranie wycinka nowotworu następuje w trakcie gastroskopii bądź laparoskopii.
Badania, które mogą zasugerować rozpoczęcie procesu nowotworowego są mało specyficzne, są to między innymi:
- Morfologia krwi – wykrycie objawów anemii,
- Badanie kału w celu wykrycia ewentualnej obecności krwi utajonej,
- Badanie poziomu białka oraz proteinogram, przede wszystkim spadek poziomu albumin poniżej poziomu 30 g/l,
- Tomografia Komputerowa jamy brzusznej.
Leczenie raka żołądka
- Leczenie chirurgiczne:
- Gastrektomia totalna – całościowe wycięcie żołądka,
- Gastrektomia subtotalna – niemal całościowe wycięcie żołądka, połączone z wykonaniem zespolenia żołądkowo- dwunastniczego bądź żołądkowo- jelitowego, a także łącznie z wycięciem sieci mniejszej i większej,
- Jeśli choroba jest zaawansowana jako główną metodę leczenia wykorzystuje się chirurgiczne zagwarantowanie drożności przewodu pokarmowego. Dzięki temu możliwe jest dalsze systemowe leczenie cytostatykami,
- Leczenie systemowe: Wykorzystywane jest w formie leczenia uzupełniającego, po gastrektomii . Jego celem jest zmniejszenie ryzyka pojawienia się nawrotów choroby. Poza tym stosuje się je jako leczenie, które wydłuża czas przeżycia osób, których nowotwór znajduje się w stadium uogólnienia.Lekarze zalecają rozmaite schematy leczenia, zazwyczaj oparte są na cytostatykach : cisplatyna, fluorouracyl, doksorubicyna, mitomycyna, metotreksat, epirubicyna, etopozyd.
- Radioterapia – wykorzystywana w połączeniu z chemioterapią pod postacią leczenia neoadiuwantowego oraz uzupełniającego po przejściu gastrektomii, a także w formie leczenia paliatywnego, które zmniejsza dokuczliwość części objawów chorobowych.
Rokowania
Około 18% osób chorujących na nowotwór żołądka w Polsce przeżywa 5 lat (57% gdy nowotwór charakteryzuje się miejscowym zaawansowaniem, 19% w przypadku zaawansowania regionalnego oraz 2% gdy występują przerzuty).
Poza naciekaniem sąsiednich narządów możliwe jest pojawienie się krwiopochodnych metastazy odległych (poprzez drogi układu wrotnego), ich najczęstszą lokalizacją jest wątroba, kości, skóra oraz płuca.
Zapobieganie
- Wczesne przeprowadzenie gastroskopii w przypadku pojawienia się niepokojących bólów w brzuchu,
- Uznaje się że spożywanie w tygodniu od 5 do 20 posiłków z zawartością warzyw oraz owoców zmniejsza ryzyko zachorowania o połowę.