Pasta do protez zębowych – wszystko, co powinieneś o niej wiedzieć

Protezę zębową bardzo łatwo uszkodzić myjąc ją zwykłą pastą. Dlatego do jej czyszczenia należy używać specjalnych środków, takich jak pasta do protez zębowych, która o wiele lepiej czyści „drugie zęby” i w ten sposób zapobiega stanom zapalnym jamy ustnej. Dowiedz się, jakie jeszcze ważne funkcje spełnia pasta do protez zębowych w codziennej pielęgnacji protezy.

Cztery najważniejsze funkcje, jakie pełni pasta do protez zębowych

Oczyszczanie jamy ustnej

Podstawową funkcją, jaką spełnia pasta do protez zębowych jest dokładne czyszczenie protezy. Dzięki paście nałożonej na dedykowaną szczoteczkę, możliwe jest usunięcie resztek pokarmowych oraz nie dopuszczenie do gromadzenia się na niej osadu. Zgromadzony na płytce nazębnej osad to podstawowa przyczyna rozwoju bakterii oraz innych mikroorganizmów, które prowadzą do chorób jamy ustnej i które są główną przyczyną próchnicy i innych, poważnych schorzeń np. jelit.

Działanie antybakteryjnie

Pasta do protez zębowych ma działanie antybakteryjne, które zapobiega mnożeniu się w jamie ustnej mikrobów powodujących próchnicę, czy doprowadzających do stanów zapalnych dziąseł. Trzeba wziąć pod uwagę, że już kilka minut po umyciu protezy, czy zębów naturalnych, tworzy się na nich wilgotna osłonka, do której przyczepiają się bakterie planktoniczne. Następnie mikroby zaczynają przytwierdzać się coraz mocniej do powierzchni protezy, by dzięki podziałowi komórek stworzyć biofilm. Rozrastające się kolonie mikrobów mnożą się dość szybko i rozpraszają po dalszych częściach jamy ustnej po to, by anektować kolejne obszary. W ten sposób łatwo nie tylko o zaatakowanie naturalnych zębów przez próchnicę, ale również o spowodowanie stanów zapalnych dziąseł u osób noszących protezy, kiedy bakterie dostaną się pomiędzy protezę a dziąsła. Z tego też powodu, najczęściej stany zapalne dziąseł mają te osoby, które noszą źle dopasowaną protezę i zapominają o przytwierdzeniu jej dobrym kremem do protez. Ofiarą rozrostu bakterii w jamie ustnej padają również te osoby, które nie dbają dostatecznie o higienę jamy ustnej. Dlatego też pasta do protez zębowych stanowi zawsze pierwszą i skuteczną linię obrony przed bakteriami.

Ochrona protezy przed zniszczeniem

Dzięki temu, że do czyszczenia protezy używa się specjalnej pasty do czyszczenia protez a nie zwykłej pasty do zębów naturalnych, przedłuża się żywotność protezy. A to dlatego, że większość zwykłych past posiada w swoim składzie drobinki ścierające, które mogą zniszczyć akrylową powierzchnię protezy. Tam, gdzie powstaje nawet małe zarysowanie, tam łatwiej o mnożenie się bakterii, jak również łatwiej o dalsze uszkodzenia protezy w tym miejscu, aż do późniejszego pęknięcia włącznie.

Zapobieganie stomatopatiom

Dzięki wspomnianemu działaniu antybakteryjnemu, które powoduje usunięcie bakterii z protezy, pasta do protez zębowych może zapobiec częściowo tak typowym dla osób noszących protezy – stomatopatiom. Stomatopatie są to zmiany w błonie śluzowej jamy ustnej o charakterze patologicznym. Proces zapalny, jaki toczy się w błonach śluzowych u osób nie posiadających naturalnych zębów, wynika przede wszystkim ze złej higieny protezy, osadzania się płytki nazębnej, infekcji grzybami drożdżopodobnymi, czynników chemicznych, czy też urazów mechanicznych.

Charakterystyczny dla stomatopatii jest nieżytowy stan zapalny objawiający się obrzękiem i zaczerwienieniem błony śluzowej, zwiększonym jej wysiękiem, jak również większą tendencją do krwawienia. Ponadto stomatopatiom bardzo często towarzyszy suchość w ustach, zaburzenia smaku oraz nieświeży oddech.

Pierwszą linią obrony przed stomatopatią protetyczną jest usuwanie płytki osiadającej na protezach. Dzięki temu zmniejszona zostaje możliwość rozwoju chorobotwórczych grzybów, które dość szybko rozwijają się u osób noszących protezy. Ważne jest tu również stosowanie płynów do dezynfekcji protez, które pozwalają dodatkowo usunąć mikroby z powierzchni protezy. Regularne czyszczenie protezy to konieczność, jeśli nie chcemy doprowadzać do stanów zapalnych w jamie ustnej oraz chorobotwórczych zmian błony śluzowej. Jeśli już bowiem do nich dojdzie, konieczna jest zwykle wymiana protezy, jak również leczenie farmakologiczne. Leczenie farmakologiczne polega wówczas na stosowaniu polienów, pochodnych imidazolu, jak również antymetabolitów. Najcięższe przypadki stomatopatii są leczone chirurgicznie przy użyciu skalpela.

Jak czyścić zęby przy użyciu pasty do protez zębowych?

Sposób czyszczenia protezy jest niezwykle ważny dla zachowania higieny jamy ustnej i dobrej kondycji protezy. Niedokładne lub nieprawidłowe jej mycie może bowiem, nawet mimo użycia pasty do protez zębowych, prowadzić do osadzania się kamienia, czy też gromadzenia mikrobów. W związku z tym należy pamiętać, że do każdego mycia proteza powinna być wyjmowana z jamy ustnej i myta nad umywalką wyściełaną ręcznikiem (ręcznik ma być zabezpieczeniem przed pęknięciem protezy, gdyby ta przypadkiem wyślizgnęła się z ręki). Następnie proteza powinna zostać umyta przy pomocy specjalnej dwustronnej szczoteczki, na którą nałożona zostaje pasta do protez zębowych. Aby resztki jedzenia zostały dokładnie usunięte z przestrzeni między zębami, konieczne jest stosowanie przy szczotkowaniu ruchów wymiatających. Po dokładnym oczyszczeniu protezy, należy ją następnie opłukać i dokładnie umieścić w jamie ustnej tak, by nie powstawały żadne przestrzenie między dziąsłem a protezą. W momencie, gdy odczuwamy niepewne ułożenie protezy i złe jej dopasowanie, można posłużyć się kremem do protez, który umocuje protezę na odpowiednim miejscu.

Co jeszcze oprócz pasty do protez zębowych pomaga w pielęgnacji jamy ustnej z protezą?

Higiena jamy ustnej to podstawa dla zachowania zdrowych dziąseł, jak również ochrony protezy zębowej. Dzięki stosowaniu takich akcesoriów do czyszczenia protezy jak: obustronna, delikatna szczoteczka, pasta do protez zębowych, płyn do płukania jamy ustnej, możliwe jest zachowanie równowagi w mikroflorze jamy ustnej. Chyba, że równowaga ta zostanie zachwiana przez sam organizm w wyniku np. niewłaściwej diety, czy osłabienia ogólnej odporności. Wtedy, oprócz regularnego czyszczenia protezy, konieczny jest również przegląd dotychczasowej diety i sprawdzenie, czy przypadkiem nie zawiera ona zbyt dużej ilości produktów sprzyjających powstawaniu próchnicy, czy powodujących namnażanie się bakterii. Produktami tego typu są przede wszystkim węglowodany proste, a w szczególności cukier, który pokrywa protezę oraz bardzo łatwo fermentuje, stając się bardzo dobrą pożywką dla mikrobów. Ponadto jest on produktem, który osłabia działanie układu immunologicznego, co sprawia, że organizm dłużej zwalcza stany zapalne, jeśli już takowe powstaną. Osłabiony układ immunologiczny to także jedna z przyczyn wspomnianych wcześniej stomatopatii protetycznych, których pojawienie się wiąże się z dużym bólem i dyskomfortem pacjenta. Aby więc sobie tego oszczędzić, warto wzmacniać odporność organizmu spożywając zdrowe produkty zasobne w witaminy typu warzywa, czy też owoce, jak również dbać o suplementację witaminy C oraz cynku, które stoją na straży odporności.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Źródła:

l G.P. Curatola, D. Reverand, Jama ustna – klucz do zdrowia, Białystok 2018, s. 72-73

l K. Cubera, Stomatopatie protetyczne – definicja, etiologia, klasyfikacja oraz leczenie, „Przegląd Lekarski” 2013, nr 11, s. 947-949. Dostęp online 15 03 2019 http://www.wple.net/plek/numery_2013/numer-11-2013/947-949.pdf

l E. Mierzwińska-Nastalska, K. Rusiniak, R. Gontek, P. Okoński, Wpływ higieny uzupełnień protetycznych na powstawanie infekcji grzybiczej błony śluzowej jamy ustnej, „Nowa Stomatologia” 2000, nr 4, s. 52-55. Dostęp online 15 03 2019 http://www.czytelniamedyczna.pl/1953,wplyw-higieny-uzupelnien-protetycznych-na-powstawanie-infekcji-grzybiczej-blony.html