Nadżerka: objawy, przyczyny i leczenie, nadżerka w ciąży

Nadżerką nazywa się ubytek błony śluzowej nabłonka lub całego naskórka. Wśród chorób kobiecych rozróżnia się:

• Nadżerkę pochwy/ nadżerkę macicy/ nadżerkę szyjki macicy

W przypadku wystąpienia tego rodzaju nadżerki obserwuje się ubytek błony śluzowej lub nabłonka w szyjce macicy.

Rodzaje nadżerek

Wśród rodzajów występujących nadżerek wymienia się:

• Nadżerkę rzekomą – jest to właściwie stan bezobjawowy, który nie wymaga specjalistycznego leczenia. W przypadku nadżerki szyjki macicy dotyczy ona przemieszczenia się nabłonka kanału szyjki macicy do okolic ujścia szyjki macicy. Powstaje w wyniku stopniowego zastąpienia nabłonka wielowarstwowego płaskiego, nabłonkiem gruczołowym. Pierwszy z nich powinien występować w obrębie części pochwowej szyjki macicy, zaś drugi w obrębie kanału szyjki macicy.
• Nadżerkę prawdziwą – stwierdza się ją w przypadku zauważenia widocznego ubytku nabłonka – w przypadku nadżerki szyjki macicy lub macicy – na powierzchni pochwowej tego narządu.

Czy nadżerki należy się obawiać?

Nadżerka nie prowadzi do rozwinięcia się nowotworu, może być jednak jego skutkiem. Najczęściej nadżerka może się pojawić w wyniku zachorowania na złośliwego raka szyjki macicy, wtedy też stwierdza się ją w obrębie szyjki macicy, najczęściej w części pochwowej.

Objawy nadżerki

Nadżerka rzekoma nie daje właściwie żadnych objawów. Również nadżerkę prawdziwą bardzo trudno zdiagnozować. Prawidłową diagnozę może przeprowadzić jedynie lekarz ginekolog, który już gołym okiem może dostrzec pewne zaczerwienienie, które może być nadżerką.

Kobiety, w niektórych przypadkach, mogą jednak zaobserwować zmiany mogące świadczyć o rozwijającej się nadżerce:

• Krwawienie po stosunku
• Pieczenie i świąd narządów płciowych
• Plamienia pomiędzy miesiączkami
• Zwiększona ilość wydzieliny z pochwy
• Ból odczuwany podczas stosunku
• Bóle podbrzusza

Leczenie nadżerki – dostępne formy

Po wykryciu nadżerki przez lekarza ginekologa ocenia on stopień rozwinięcia się choroby. Od oceny lekarza zależeć będzie wybór dostępnej formy leczenia. Można wymienić dwie główne formy postępowania:

• Obserwowanie zmian oraz leczenie farmakologiczne środkami przeciwzapalnymi (szczególnie u kobiet młodych oraz tych, które jeszcze nie rodziły)
• Leczenie farmakologiczne – używa się tabletek przeciwzapalnych, płynów złuszczających oraz globulek dopochwowych

Leczenie zaawansowane

W przypadku leczenia zaawansowanego można wymienić:

• Użycie środków chemicznych
• Elektrokoagulację – wypalanie za pomocą prądu, w tej formie leczenia usuwa się nadżerkę za pomocą wypalania prądem. Powstający strupek zostaje oderwany od nabłonka w około 10-14 dni po zabiegu. Kobieta może wtedy obserwować niewielkie krwawienia oraz brązowe upławy. Całe leczenie trwa około 6 tygodni.
• Kriokauteryzacja – nadżerkę usuwa się za pomocą zamrożonego narzędzia. Kobieta obserwuje po zabiegu ciągłe i silne upławy.
• Fotokoagulację – wykorzystuje się w tym celu laser i pochodzące od niego promieniowanie podczerwone. W wyniku napromieniowania komórki nadżerki samoistnie obumierają.
• Leczenie chirurgiczne – używa się go jedynie w przypadku stwierdzenia pęknięcia szyjki macicy.

Wszystkie wymienione powyżej zabiegi są bezpieczne dla kobiety i nie powinny narazić ją na ponowną utratę zdrowia. Oczywiście jednak należy obserwować swoje ciało i w przypadku wystąpienia powikłań, zgłosić się do lekarza.

Nadżerka w ciąży

Nadżerka w ciąży nie stanowi żadnego zagrożenia dla życia kobiety lub płodu. Obecne metody leczenia choroby mogą być stosowane u kobiety z powodzeniem nawet podczas zaawansowanej ciąży. Zazwyczaj zleca się leczenie pozapalne przy użyciu środków farmakologicznych lub fotokoagulację. W większości przypadków interwencja lekarza obejmuje jedynie obserwowanie zmian i podawanie środków przeciwzapalnych.

Nadżerka spowodowana infekcją

Jeśli nadżerka pojawia się na skutek infekcji grzybiczej, wirusowej czy bakteryjnej warto zastosować leczenie związane z daną chorobą. Dodatkowe infekcje mogą źle wpływać na przebieg ciąży i rozwój dziecka.

Nadżerka przed ciążą

Kobieta chorująca na nadżerkę i planująca zajście w ciąże powinna poczekać do całkowitego wyleczenia choroby. W przypadku kobiet, które jeszcze nie rodziły dzieci, często nie podejmuje się leczenia zaawansowanego, a jedynie profilaktyczne – obserwację oraz leczenie farmakologiczne.

Przyczyny

Przyczyny powstania nadżerek są lekarzom znane i zalicza się do nich:

• Uraz mechaniczny
• Powstawanie nadżerki w wyniku innej choroby wirusowej, grzybiczej lub bakteryjnej: na przykład drożdżycy
• Powstawanie nadżerki w wyniku wystąpienia stanów zapalnych
• Powstawania nadżerki w wyniku zachorowania na raka szyjki macicy
• Kontakt ze środkami chemicznymi

Czynnikami zwiększającymi ryzyko zachorowania są:

• Częste kontakty seksualne, zwłaszcza z wieloma partnerami
• Nieodpowiednia dbałość o higienę
• Zaburzenia hormonalne
• Wiek od 25-35 lat
• Przebyte porody i poronienia
• Stosowanie domacicznej wkładki antykoncepcyjnej

Powikłania

Nadżerka bardzo rzadko powoduje powstawanie jakichkolwiek powikłań, a obiegowa opinia o możliwości późniejszego zachorowania na raka szyjki macicy jest nieprawdziwa. Nadżerka może powstać jako skutek raka, ale nie ma żadnych powodów aby sądzić, że może ona być przyczyną choroby.
Po wykonaniu zaawansowanych zabiegów leczenia nadżerki istnieje możliwość wystąpienia następujących powikłań:

• Gojenie rany może trwać dłużej, niż zapowiedziane przez lekarza

Dodatkowo mogą wystąpić:

• Silne bóle podbrzusza
• Krwawienia pomiędzy miesiączkami
• Infekcje

W przypadku wystąpienia którejkolwiek z dolegliwości należy udać się do swojego lekarza ginekologa.