Borelioza: objawy i leczenie
Borelioza ( krętkowica kleszczowa, choroba z Lyme, łac. borreliosis, ang. Lyme disease, Lyme borreliosis) jest to zakaźna choroba wielonarządowa wywoływana przez bakterie, które należą do krętków : Borrelia garinii, Borrelia japonica, Borrelia afzelii, Borrelia burgdorferi.
Chorobę na człowieka oraz na niektóre gatunki zwierząt przenoszą kleszcze z gatunku Ixodes.
Etapy choroby
- etap infekcji zlokalizowanej
- rumień wędrujący (erythema migrans) – w miejscu, w którym nastąpiło ukąszenie kleszcza występuje zmiana rumieniowa na skórze, często przemieszcza się obwodowo; nie występuje we wszystkich przypadkach zachorowania;
- naciek limfocytarny – pojawia się w dowolnym miejscu na ciele, z wyglądu przypomina „banieczkę” wypełnioną płynem, który zawiera borrelie. Przypomina odcisk, jednak miejsca występowania nie są zwykle narażone na powstanie odcisków (np. płatki uszu);
- objawy grypopodobne;
- etap infekcji rozproszonej
- nawracające dolegliwości stawowe,
- zapalenie mięśnia sercowego,
- objawy podrażnienia lub zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, a także nerwów obwodowych,
- etap infekcji przewlekłej
- zaburzenia czucia,
- niedowład, porażenie nerwów obwodowych,
- zaburzenia pamięci,
- zaburzenia psychiczne,
- bolesność mięśni i stawów,
- zanikowe zapalenie skóry,
- przewlekłe zmęczenie
Objawy boreliozy
Kliniczny przebieg schorzenia bywa bardzo zróżnicowany. Zdarza się, że ukąszenie przez kleszcza zostanie niezauważone, natomiast rumień mógł się nie pojawić lub pozostać przeoczony. Zachorowanie podejrzewa się zwykle w przypadku wystąpienia szeregu objawów pochodzących z różnych ośrodków – układ szkieletowo- mięśniowy, układ nerwowy, rozrodczy, pokarmowy, hormonalny i wydalniczy, a badana osoba pozostawała do tej pory zdrowa.
Objawy wiązane z przebiegiem przewlekłej boreliozy:
- zachwiania masy ciała ( chudnięcie lub tycie ),
- gorączka,
- poty,
- dreszcze,
- fale gorąca z nieznanych powodów,
- płytki sen,
- bezsenność,
- bezdech nocny,
- ociężałość,
- słaba wytrzymałość fizyczna,
- zmęczenie – stałe bądź napadowe,
- ból gardła,
- ból bioder,
- ból jąder,
- wypadanie włosów z nieznanych przyczyn,
- drętwienie języka, zwłaszcza jego czubka lub warg,
- zaburzenia smaku,
- drętwienie kończyn lub tylko palców budzące ze snu – czasem wysoce zmienne,
- tiki mięśni twarzy lub innych mięśni,
- bóle i kurcze mięśni,
- bolesność oraz obrzmienia stawów, często zmienne i wędrujące,
- bóle głowy ( głównie części potylicznej ),
- bóle zębów – bez przyczyn stomatologicznych,
- sztywność stawów oraz kręgosłupa szyjnego,
- trzeszczenie szyi,
- nieoczekiwana laktacja, bolesność piersi,
- nieregularna menstruacja z nieznanych przyczyn,
- obniżenie lub utrata sprawności seksualnej lub libido,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
- bóle w klatce piersiowej i w żebrach,
- krótki oddech,
- kaszel,
- zadyszka,
- bloki serca lub inne arytmie (zwykle zmienne i oporne na leczenie),
- szmery w sercu,
- podrażnienie pęcherza lub zaburzenia jego działania,
- bolesność i podrażnienia żołądka,
- zaburzenia wypróżnień ( biegunki i zaparcia ),
- przeszywające bóle,
- skoki pulsu i ciśnienia krwi,
- kardiomiopatia przerostowa,
- kłucia, mrowienie mające zmienny charakter,
- utrata czucia jak w polineuropatii,
- palenie skóry,
- paraliż twarzy ( paraliż Bella ),
- zapalenie nerwu trójdzielnego,
- zaburzenia słuchu takie jak: dzwonienie w uszach, nadwrażliwość na dźwięk, bóle uszu,
- zaburzenia widzenia takie jak: czarne plamy w polu widzenia, podwójne, rozmyte widzenie, nadwrażliwość na światło – w podstawowym badaniu okulistycznym zwykle żadne zmiany nie są zauważalne,
- zła tolerancja alkoholu, nasilanie się objawów po spożyciu,
- nasilenie się choroby lokomocyjnej,
- zawroty głowy,
- zachwiania równowagi,
- zmienność nastroju,
- depresja,
- drażliwość,
- objawy dystonii, atetozy,
- nadwrażliwość i bolesność skóry podczas dotyku,
- przejawy nadwrażliwości na chemikalia i zapachy,
- zapalenie wątroby,
- idiopatyczne zapalenie prostaty,
- nietypowe ataki padaczkowe,
- porażenia nerwów obwodowych,
- drżenia rąk oraz innych części ciała zbliżone do tych występujących w chorobie Parkinsona,
- cykliczność symptomów w czasie 4 tygodni – 2 tygodnie poprawy, 2 tygodnie pogorszenia,
- zaburzenia koncentracji i otępienie – problemy ze zrozumieniem czytanego tekstu, trudności w doborze odpowiednich słów, problemy ze zrozumieniem długich zdań lub szybkich dialogów, wzmożona liczba popełnianych błędów ortograficznych, luki w pamięci, zapominalstwo, dezorientacja;
Należy pamiętać, że przedstawione powyżej objawy mogą wiązać się z wieloma innymi chorobami i pojawienie się jednego z nich nie musi oznaczać zachorowania na boreliozę.
Leczenie boreliozy
W przypadku pierwszej i drugiej fazy schorzenia stosuje się kilkutygodniową bądź kilkumiesięczną terapię antybiotykową. Przeważnie stosowane są penicyliny, tetracykliny lub cefalosporyny.
W wypadku wystąpienia przewlekłej boreliozy stosuje się 3-4 tygodniową terapię antybiotykową. Natomiast objawy występujące po tym czasie określa się mianem zespołu poboreliozowego.