Autyzm: objawy i leczenie

Autyzm to zaburzenie rozwojowe, które charakteryzuje występowaniem nieprawidłowości w trzech sferach życia człowieka:
- komunikacji,
- interakcji społecznych,
- stereotypia – czyli zachowanie się w sposób sztywny i powtarzalny
Dawniej uważany był za chorobę mająca swoje podłoże w psychice. Rozwój wiedzy na jego temat sprawił, że dziś klasyfikuje się go wraz z innymi zaburzeniami neurorozwojowymi jako spektrum autyzmu. Jest to zaburzenie, na które choruje się przez całe życie.
Natomiast jego objawy są zmienne i ulegają zmianom razem z rozwojem człowieka. Początkowe objawy obserwowane są u dzieci przed ukończeniem przez nie 3 roku życia, jednak często pojawiają się tuż po urodzeniu. Szacunkowo choroba występuje u 60-70 przypadków na 10 000 osób. Schorzenie to dotyka znacznie częściej chłopców niż dziewczynek, jednak u dziewczynek zwykle przebieg jest cięższy.
Postacie
- wczesna – objawy zaobserwowane zostają w pierwszym roku życia,
- późna – objawy zaobserwowane zostają po ukończeniu przez dziecko roku.
Objawy autyzmu
- związane z interakcją społeczną :
- opór wobec kontaktu,
- ograniczenie kontaktu wzrokowego,
- bardzo uboga mimika i ekspresja na twarzy,
- niskie zdolności naśladowania,
- bierność,
- rzadki uśmiech,
- preferowana samotność.
- związane z komunikacją:
- ograniczona ekspresja i gestykulacja,
- opóźnienie nauki mowy,
- nie podejmowanie prób spontanicznego nawiązywania kontaktu z innymi.
- związane z zainteresowaniami i zachowaniami:
- nietypowa zabawa,
- stereotypowe zachowania,
- silne przywiązywanie się do przedmiotów,
- nietypowe wykorzystywanie przedmiotów,
- brak reakcji na ból, zimno, gorąco,
- nietypowa reakcja na dźwięki i smaki.
Nietypowe zdolności
Wśród osób dotkniętych autyzmem można spotkać, takie posiadające wybitne zdolności w jakiejś dziedzinie. Pojawiają się one u około 10% chorych. Pośród tych nietypowych i rzadkich zdolności można wymienić:
- językowe – w niezauważalny dla otoczenia sposób opanowanie kilku języków obcych,
- pamięciowe – dotyczą pamięci mechanicznej, poprzez np. zapamiętywanie treści książek czy haseł encyklopedycznych,
- plastyczne – rysunek, malarstwo,
- arytmetyczne – wykonywanie w bardzo krótkim czasie, w pamięci bardzo skomplikowanych działań matematycznych,
- muzyczne – pamięć muzyczna, wybitny słuch muzyczny, zdolności kompozytorskie.
Leczenie autyzmu
Nie istnieje metoda całkowitego wyleczenia schorzenia. Jednak złagodzenie objawów i poprawa stanu chorych jest możliwa w wyniku wprowadzenia wczesnego leczenia, ponieważ schorzenie to rozwija się w pierwszych 3 latach życia.
- Największą skuteczność wykazują terapie behawioralne.
- leczenie farmakologiczne – w ostatnim czasie pojawiają się doniesienia o pozytywnym wpływie odpowiedniej suplementacji diety dzieci chorych na autyzm,
- leczenie objawowe zaburzeń towarzyszących, takich jak: epilepsje, alergie, hiperaktywność, zachowania stereotypowe, nietolerancje pokarmowe, zaburzenia mowy, zaburzenia snu i inne.
- poza wdrożeniem odpowiedniego leczenia chorzy na autyzm wymagają dostosowania warunków otoczenia do ich indywidualnych potrzeb. Także zastosowanie stałego, niezmiennego schematu dnia wpływa pozytywnie na zachowanie chorych i poprawia komunikacje z otoczeniem.